Arka Rüzgar Cini

Genelde arka rüzgarda kanadın zor döndüğüne ilişkin yanlış bir ön yargı var.
Aslında ister yan ister arka isterse kafa rüzgarı olsun kanat aynı hızda döner yani hava hızı değişmez değişen yalnızca yer hızıdır. Arka rüzgarda yamaca ve yere yakın uçuşlarda yer hızındaki bu artışı algılamamız referans noktalarına yakın olduğumuzdan dolayı daha çok hissedilir. Yerden çok yüksek olduğumuzda bunun farkına bile varamayabiliriz. Bu bir tür yanılsamadır ve buna arka rüzgar cini  (downwind demon) denir.

örnek vermek gerekirse. Kanadımızın trim hızı 38 km rüzgar hızıda 20 km olsun. Saniyede kanadın aldığı yolu daha rahat görmemiz açısından m/sn ye çevireceğim. Yani kanatın hızı 10,5 m/sn rüzgarın hızı ise 5,5 m/sn oluyor. Kanat diyelim ki %50 frenle 5 sn de 180 derecelik bir dönüş yapıyor. Burada dikkat etmemiz gereken sıfır rüzgarda olsa kafa rüzgarıda olsa bu dönüş süresi değişmez çünkü hava hızı sabittir. Değişen yalnızca yer hızıdır. 5 sn lik süre zarfında dönüşün arka rüzgar bacağında aldığı mesafe kabaca [(yer hızı=hava hızı+ rüzgar hızı) * 5 sn ] (10,5+5,5)* 5 sn=80 metre rüzgar üstü bacağında ise [(yer hızı=hava hızı- rüzgar hızı) * 5 sn ] (10,5-5,5)* 5 sn= 25 metredir. İkisi arasında muazzam bir fark vardır dönüş süreleri yani hava hızları rüzgar altında da rüzgar üstünde de aynı fakat yer hızları farklı olduğundan dolayı özellikle yere ve yamaca yakın olduğumuzda dönüş hissiyatı da farklı algılanacaktır. rüzgar üstü bacağı ağır çekim bir film gibi gerçekleşirken rüzgar altı bacağı ise sanki her şey çok hızlı akıyorken kanat yavaş tepki veriyor dönmüyor gibi gelir fakat bu sadece bir yanılsamadır. Bu yanılsama çoğunlukla spin ve stall ile sonuçlanır.

Servet Yalçınkaya